Wielki Post jest okresem liturgicznym, który służy przygotowaniu wiernych do przeżycia świąt Wielkanocnych; jest czasem pokuty i nawrócenia.

Rozpoczyna się w Środę Popielcową, a kończy w Wielki Czwartek przed wieczorną Mszą Wieczerzy Pańskiej. Tradycyjnie trwa 40 dni na pamiątkę 40-dniowego postu Jezusa Chrystusa na pustyni.

W czasie Wielkiego Postu Kościół zaleca wiernym większą wstrzemięźliwość w jedzeniu i piciu, częstą modlitwę (wspólnotową i indywidualną), udział w organizowanych nabożeństwach Drogi Krzyżowej (odprawianych w piątki) oraz w Gorzkich Żalach (odprawianych w niedziele), udział w rekolekcjach parafialnych przystąpienie do sakramentu pokuty i pojednania, zaangażowanie się w pomoc bliźnim (np. przez uczynek miłosierdzia, jakim jest jałmużna).

Od V Niedzieli Wielkiego Postu w polskich kościołach zakrywane są krzyże (do zakończenia liturgii Męki Pańskiej w Wielki Piątek) oraz obrazy (do początku Wigilii Paschalnej).

Z kolei VI Niedziela Wielkiego Postu, nazywana Niedzielą Palmową Męki Pańskiej, upamiętnia wjazd Chrystusa do Jerozolimy. W tym dniu wierni przychodzą do kościołów wraz z palmami wielkanocnymi, które kapłan święci w trakcie mszy.

Od początku Wielkiego Postu aż do Wigilii Paschalnej aklamację Alleluja zastępuje się Chwała Tobie, Królu wieków albo Chwała Tobie, Słowo Boże , w trakcie liturgii nie jest wykonywany także hymn Chwała na wysokości Bogu (z wyjątkiem uroczystości), kapłani noszą fioletowe szaty liturgiczne (w Kościele katolickim fiolet uważany jest za barwę pokutną; dniem, w którym fioletowe szaty nie obowiązują jest IV Niedziela Wielkiego Postu – wówczas księżą mogą założyć szaty różowe, gdyż jest to dzień radości z powodu nadchodzącej Wielkanocy).